13 października 2025 16:14

Październik miesiącem profilaktyki raka piersi

Październik już od 1985 roku jest miesiącem świadomości raka piersi, a od 2008 roku w dniu 15 października obchodzony jest Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi. Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet w Polsce. Najwięcej zachorowań wykrywa się u kobiet między 50 a 70 rokiem życia. Problem dotyczy jednak wszystkich kobiet po 20 roku życia, gdyż już wtedy trzeba zadbać o profilaktykę.

W tym szczególnym czasie chcemy przypomnieć, jak ważne jest prowadzenie zdrowego stylu życia, regularna samokontrola piersi, a także poddawanie się badaniom profilaktycznym, w tym mammografii i USG. Wszystkie te działania mają na celu zapobieganie lub wykrycie choroby na jej wczesnym etapie.

Wiedza o profilaktyce raka piersi jest obecnie niezbędna każdej kobiecie niezależne od wieku.

Według danych Centrum Onkologii - Krajowego Rejestru Nowotworów rak piersi pod względem umieralności, od kilku lat znajduje się w czołówce wśród nowotworów złośliwych. W 2020 roku był drugim, po raku oskrzeli i płuca, nowotworem złośliwym powodującym najwięcej zgonów wśród kobiet.

Czynniki ryzyka wystąpienia raka piersi

• wiek – wzrost zachorowalności po 35 roku życia, najwięcej zachorowań pomiędzy 50 – 70 rokiem życia,
• obciążenie genetyczne – występowanie raka piersi w rodzinie, szczególnie u krewnych pierwszego stopnia (matka, siostra),
• czynnik hormonalny, np. wczesny wiek pierwszej miesiączki lub późna menopauza,
• wieloletnie przyjmowanie hormonalnej terapii zastępczej,
• niewłaściwa dieta oraz otyłość,
• niedostateczna aktywność fizyczna,
• częste spożywanie alkoholu,
• wcześniejsze choroby piersi.

Potencjalne objawy raka piersi (guza sutka) zależą w dużej mierze od stopnia jego zaawansowania. Zarówno rak piersi, jak i łagodny nowotwór sutka w początkowym okresie rozwoju mogą przebiegać bezobjawowo, wówczas zmiany nowotworowe najczęściej wykrywa się podczas profilaktycznej mammografii lub innego badania diagnostycznego piersi.

Objawy raka piersi

• guz w obrębie gruczołu piersiowego - częstość występowania tego objawu szacuje się między 65% a 76%. Guz w piersi jest zwykle dość twardy, może mieć nierówną powierzchnię i na ogół dobrze wyczuwalne granice,
• wyciek z brodawki sutkowej - brodawka może być wciągnięta, pogrubiała, o zmienionym zabarwieniu lub z owrzodzeniami,
• zmiana wielkości lub kształtu piersi,

• zmiany skórne wokół brodawki – skóra może być zaczerwieniona, zmieniona z obecnością twardego nacieku, owrzodzenia,
• zaczerwienienie i zgrubienie skóry („skórka pomarańczowa”) - świadczy zazwyczaj o znacznym miejscowym zaawansowaniu procesu nowotworowego,
• powiększenie węzłów chłonnych w dole pachowym,
• poszerzenie żył skóry piersi.

 

Profilaktyka raka piersi

Profilaktyka pierwotna raka piersi (zapobieganie zachorowaniu) obejmuje zmianę stylu życia – ważne jest między innymi unikanie nadmiernych ilości tłuszczu w diecie, regularna aktywność fizyczna, utrzymanie prawidłowej masy ciała oraz ograniczenie spożycia alkoholu.

Profilaktyka wtórna raka piersi (wczesne wykrywanie) – badania profilaktyczne.

Każda kobieta powinna samodzielnie i regularnie badać swoje piersi!

Comiesięczną samokontrolę piersi powinno wykonywać się w tym samym dniu cyklu miesięcznego, między 6 a 9 dniem badając piersi przed lustrem w celu wychwycenia zmian w ich wyglądzie, a następnie palpacyjnie np. w trakcie kąpieli pod prysznicem w celu wykrycia ewentualnych guzków pod skórą, a także w pozycji leżącej, nie zapominając przy tym o sprawdzeniu węzłów chłonnych w dole pachowym.

Ultrasonografię piersi należy wykonywać między 20 a 30 rokiem życia co 2 lata, po 30 roku życia co rok. Badanie mammograficzne u kobiet w przedziale wiekowym 40 – 49 lat powinno być wykonywane raz na 2 lata, a po 50 roku życia raz w roku. Szacuje się, że mammografia wykonywana co rok zmniejsza ryzyko zgonu z powodu raka piersi o 15 - 30%.

Październik to miesiąc podnoszenia świadomości społeczeństwa na temat raka piersi. Wiedza i systematycznie wykonywanie badań profilaktycznych mogą uratować życie Twoje i Twoich najbliższych.

Nie zwlekaj, zadbaj o swoje zdrowie! Zapisz się na badanie!